RELACJE RÓWIEŚNICZE A UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE W SPEKTRUM AUTYZMU
Diada zachowań autystycznych wyznaczona przez ICD-11 jasno wskazuje, iż relacje rówieśnicze to jedna z większych trudności osób z ASD. Jednocześnie to ważny aspekt motywacyjny i rozwojowy.
Relacji rówieśniczych nie da się ćwiczyć w gabinecie na obrazkach i przy stoliku, czy w domu jedząc obiad. Te relacje mają szanse powodzenia tylko w naturalnych warunkach, a więc na placu zabaw, na zajęciach w różnych kółkach zainteresowań, w spotkaniach poza lekcyjnych. Niestety warunkiem aktywacji relacji w tych przestrzeniach jest ich stymulacja w placówce edukacyjnej. Jeśli nauczyciele nie pomogą, bo nie widzą sensu, bo nie wiedzą jak, bo lekceważą (mają wystarczająco innych obowiązków), to te umiejętności się nie wykształcą. Porażka na podłożu rówieśniczym, brak miejsca w kręgu przyjaciół, pomijanie, wykluczanie, a często prześladowanie, potęguje kłopoty osoby ze spektrum. Traci ona chęć, motywację do wszystkiego. To natomiast przekłada się na jej zachowanie, a więc wyzwania wychowawczo-edukacyjne. Krąg się zamyka. Nauczyciel narzeka, dziecko „prowokuje” i nie ma rozwiązania. A rozwiązanie jest w zasięgu ręki – uświadamianie rówieśników, budowanie empatii, współpracy i szacunku. Tak nie wiele, a mimo to tak trudno jest to osiągnąć.
Dlaczego?